Son zamanlarda kimi insanlar dünyada ve Türkiye’de yaşanan ekonomik kriz nedeniyle artık Türkiye’de yaşayamaz hale geldiklerinden dolayı kimileri de siyasi sebeplerden dolayı hapiste yatarını doldurduktan sonra ya da beraat aldıkları için veya hüküm geriye bırakıldığından dolayı ya da KHK ile fişlendiği için ya da devletin tehdit algısı olarak gördüğü sosyal gruplara üye olması nedeniyle ayrıca kamunun hem hapse girmiş çıkmış hem de KHK’lı insanları çalıştırmama gerekçeleri nedeniyle sürekli olarak eş, dost, akraba, yakın çevre baskısı ve devletin özellikle adli idari kolluk kuvvetlerinin mağdurları öcü olarak görmeleri sebebiyle orantısız ve ayrımcı nitelikli cezalandırma işlemi yapmaları, bununla birlikte yeniden yapılandırma operasyonlarının sürekliliğinin artması, Adalet Bakanı Bekir Bozdağ’ın göreve geldikten sonra “KHK’larla uğraşmaya devam edeceğim.” beyanı ve uğraşmaya devam etmesi, bu yüzden her gün sekizerli onarlı gruplar halinde tutuklamaların sürekliliği, 18 yaş üstü çocukların aşağıdan yukarıya doğru irtibatta oldukları kişileri itirafçı olması yönünde her fırsatta baskı yapılması, insanlar sürekli tehdit, tehlike, risk altında yaşamakta ve bir gün sıra bana da gelecek ya da ne zaman bana sıra gelecek korkusuyla yaşamaktadırlar. Siyasi davalarda zaman aşımı 25 yıl olduğu için bugüne kadar 1 milyon 600 binin üzerinde işlem yapıldığından, 600 bin kişi gözaltına alındığından, halihazırda 50 bin siyasi tutuklunun bulunduğu, 15 Temmuz’dan bugüne yaklaşık 40 bin siyasi tutuklunun içeri girip çıktığını hesaba kattığınız takdirde mevcut muhalefetin hükümetin bütün pisliklerinin ortada olmasına rağmen yeterli ve etkili muhalefet edememesi ve hükümetinde arsızlığını ön planda tutarsak maalesef Türkiye’de hükümet taraftarı olmayan, muhalif olan, hükümetin sistemine uymayan ve biat etmeyen kişiler için Türkiye’de yaşam ümidi kalmadı. Artık herkes bir yol bulup bir şekilde kapağı dışarı atmak, bir şekilde güvenli ülkelerde eşi ve ailesiyle birlikte yaşamak istiyor. İşte bu sebeplerden, iltica da seçeneklerden birisi olarak mağdurlar tarafından düşünülürken maalesef ayrı bir sorun da yukarıdaki mağduriyetlerle birlikte başlamaktadır.
Not: İlticada nereye gittiğiniz kadar nasıl gittiğiniz de çok önemli. Yeşil, gri, siyah pasaportlara pratikte Dublin uygulaması yapılmamakta ancak vize ile gidenlere iltica edeceğiniz ülkenin vizesi yoksa, başka bir ülkenin vizesiyle iltica edeceğiniz ülkeye giderseniz Dublin uygulanmaktadır. Detaylar için bkz. Dublin İltica Kılavuzu
Türkiye’den yukarıda saydığımız gerekçelerle legal çıkanları bekleyen problemler nelerdir?
“15 Temmuz 2016’dan bugüne kadar, hukuk işlemiş, serbest kalmışsınız, sizlere bir şey olmamış. Ne oldu da darbe kalkışmasının üzerinden bu kadar zaman geçtikten sonra iltica etmeyi düşünüyorsunuz? Ülkenizi son dakikada terk etmenize sebep olan çıkış motivasyonunuz nedir? Neden bu kadar beklediniz, niye daha önce gelmediniz? Neden artık ülkenize geri dönemezsiniz? Ülkenize geri dönerseniz başınıza neler gelecek?” İşte bu ve benzeri sorulara yanıtlar bulmanız gerekecektir.
Türkiye’den legal çıkanların durumu ile ilgili video çalışmamız için tıklayınız.
Transit uçuşlarda iltica durumu ile ilgili videomuz için tıklayınız.
Burada özellikle her ne kadar geçmişte yaşadığınız ve bugüne kadar gelen 5 yıl önce 10 yıl önce, 20 yıl önce yaşanan mağduriyetlerin ilticanızı destekleyecek derecede önemi olsa da karar verici raportörler “Güncel olarak sizin bireysel olarak son 3 ayda, 6 ayda hadi bilemediniz 1 sene içerisinde ya da 15 Temmuz’dan bugüne devam eden sürecin bugün itibariyle size güncel etkisi nedir, sorularına cevaplar bulmanız gerekmektedir. Yani aslında son anda ne oldu da ülkeden çıkmak zorunda kaldınız? Çıkmasaydınız ne olacaktı?”
Çıkış motivasyonu ile ilgili video çalışmamız için tıklayınız.
Eğer bir kişi Türkiye’den legal olarak çıkabildiyse karar verici raportörler tarafından bu kişi hakkında herhangi bir hukuki işlem ve hukuki risk Türkiye’de bulunmamaktadır, şeklinde düşünecektir. Bu düşüncenin temelinde ise pasaport alabilmiş, kimlik yenileyebilmiş, resmi olarak ikametgahını değiştirebilmiş ya da hep aynı ikamet adresinde durabilmiş, çocuğunu okula gönderebilmiş, düzenli ya da düzensiz sigortalı bir işte çalışabilmiş, hatta rahatlıkla vize alabilmişsiniz, 15 Temmuz’dan sonra otoriter, totaliter bir rejimin kontrolü altında adli idari kolluk kuvvetleri, polis, jandarma, istihbarat, bekçi, muhtar gibi sizin varlığınızdan haberdar olan insanlar hakkınızda herhangi bir işlem yapmamış ya da yapmışsa da takipsizlik kararı vermiş ya da beraat kararı uygulanmış ve sizin hakkınızda hukuk işlemiş serbest kalmışsınız şeklinde düşünülecektir. Ayrıca tüm bunlara rağmen her köşe başında GBT araması yapılırken her gün aynı marketten alışveriş yaparak, aynı zamanda kredi kartı-banka kartı kullanmak, belediyelerde noterlerde işlemler yapmak nasıl mümkün oluyor? Hatta bir de üstüne üstlük kimliğinizde ya da pasaportunuzla pasaport ve polis kontrolünden geçerek yurt dışına çıkabiliyorsunuz? Lütfen bu durumu izah eder misiniz?
Devlet takibi, ikametgah, polis tutanağı, beşgen kuralı videolarını izleyebilirsiniz.
İşte yukarıdaki bu sorulara ve sorunlara akla ve mantığa uygun, ikna edici deliller ve cevaplar sunabildiğiniz takdirde ilticadan kabul alma olasılığınız yüksek olacaktır.
(Nezaketen siz olarak yazmaktayız, ancak siz 1. kişi “ben” olarak anlatınız.) Bu sorulara cevap vermek için öncelikli olarak sakin bir şekilde kendi yaşadıklarınızı ve öncelikli olarak kendi dosyanızı, sonra aile, sonra da birlikte aynı ortamlarda bulunduğunuz (çalıştığınız) arkadaşlarınızın başına gelenlerle ilgili olay örgüsünü kronolojik olarak yazarak çalışınız. Sonra her birinde dosyasındaki işlem aşamalarını ve bu aşamaların sizinle ilgisine çalışınız.
Bulunduğunuz şehirde ve ilçede ya da daha önce çalıştığınız şehirlerde yapılan operasyonların listesini yapınız. Bu operasyonların size bakan yönüyle, çemberin daralması ve operasyonların size yaklaşması yönüyle çalışınız. Polis, savcılık, mahkeme, istinaf, yargıtay süreçlerindeki sizin evraklarınızla ilgili son anda olan gelişmeleri listeleyiniz.
Hakkınızda yeni itirafçıların ortaya çıkması, isminizin verilmesi, toplumda akraba, arkadaş çevresi ya da sosyal medyada muhalif duruşunuz, hükümetin sistemine uymamanız, hakkınızda oluşan ihbar ya da devlet büyüklerine hakaret davası nedeniyle ya da bulunduğunuz bölgede yeniden yapılandırma operasyonlarının artması nedeniyle artık sizin için Türkiye’de siyasi sebeplerden dolayı hukuk işlemeyecek, adil yargılama olmayacak, ayrımcı nitelikte orantısız işlem ve cezalandırma yapılması nedeniyle hapse atılacak ve uzun süre tutuklu kalacaksınız. Bu yüzden hayatınız ve özgürlüğünüz tehlikeye girecek, zulme uğrayacağınız için korktuğunuzdan kaçmak zorunda kaldınız.
Burada her zaman en önemli olan soru, raportörün karşısına geçtiğinizde “Neden ülkemize gelmek zorunda kaldınız?” sorusunu duyduğunuzda vereceğiniz cevap, sizin ilticadan kabul veya ret almanıza neden olacaktır. Bu sebeple kesinlikle aşağıdaki örnekteki gibi bir hava estirilmemelidir:
Ayşe kız, “Ben çamaşırları yıkadım, askıya astım, evi silip süpürdüm, bulaşıkları yıkadım, akşama yemeğimi de hazırladım. Yapacak bir şeyim kalmadı, sana bir kahve içmeye geleceğim.” der gibi çıkış hikayesi anlatılmamalıdır.
“İşte biraz sürecin bitmesini bekledim, sonra korona sürecinin geçmesini bekledim, derken param yoktu, gelmek için para biriktirdim, borçlarımı ödedim ya da borç bulmak için uğraştım, işlerimi yoluna koydum, artık Türkiye’de yapacak bir şeyim kalmamıştı, zaten siyasi sebeplerden kimse bana iş vermiyordu, işsiz kalmıştım; param pulum, düzenim de yoktu; bunlardan dolayı ülkenize geldim.” Tabi ki bu ifade yanlış bir yaklaşım içermektedir. Ayrıca kimileri de “Benim işlerim iyiydi, şu kadar maaşım vardı, evim arabam vardı, hakkımda bu işlemler olmasaydı gelmezdim.” gibi ekonomik gerekçeleri dayanak göstererek geliş sebebini anlatmaya çalışıyorlar. Bu da yanlış bir yaklaşım tarzıdır. Avrupa’da mülteci olan 4 kişilik bir aileye kira dahil yaklaşık 1900+438 euro aylık yardım yapılmaktadır. Yani Türkiye şartlarında bu paradan daha fazla veya denk bir geliriniz olacak ki durumunuzun iyi olduğundan bahsedeceksiniz. Bu sebeple ülkeyi terk etme, ülkeden çıkış motivasyonunuz; işsizlik, iş bulamama gibi ekonomik sebeplere dayanmamalıdır.
Çıkış motivasyonu ile ilgili video çalışmamız için tıklayınız.
İşsizlik, iş bulamama, ekonomik sebepler iltica sebebi olabilir mi adlı videomuz için tıklayınız.
O zaman bu sorun nasıl çözülebilir ve bu sorunu çözerken nelere dikkat etmek gerekir ve hangi cümle öbekleri üzerinde durmak lazım, işte burada bu konulara değineceğiz.
İlk olarak raportör sizden sizin anlatımlarınızdan yola çıkarak Türkiye’de başka şehirlerde yaşama imkanınızın yani başka şehirlere kaçarak canınızı ve özgürlüğünüzü kurtarmanın yolunun olup olmadığına bakacaktır. Örneğin aşiret, kan davası, etnik kimlikten kaynaklı mahalle kavgaları ya da mafya, çete gibi oluşumların tehditleri karşısında neden başka şehirlerde yaşamadınız da ülkemize gelmek zorunda kaldınız, sorgulaması yapılacaktır. Madem Diyarbakır’da yaşayamıyorsun, neden Bursa’da, İzmir’de kalmadın? Bu düşünülecektir. Burada diğer 81 ilin de neden güvenli olmadığını, neden başka şehirlere gidip orada saklanamayacağınızı anlatmanız gerekmektedir. Örneğin, yeniden yapılandırmadan dolayı ya da hakkınızdaki yeni itirafçının çıkması ya da siyasi soruşturmanızın son aşamaya gelmesi ya da kararın-hükmün onaylanması ya da hakkınızda yakalama tutuklama kararının çıkması nedeniyle GBT sistemine düştüğünüz için artık nereye giderseniz gidiniz her yerde polis, jandarma, istihbarat, muhtar vs. bulunduğu için kaçacak ve gidecek hiçbir yerim yoktu. Bu nedene raportörün Türkiye’de gidecek yerinizin olmadığına, anlattığınız olay örgüsüne inanması gerekmektedir. İkinci olarak Türkiye’de hukukun sizin adınıza işlemediğine raportörün ikna olması gerekmektedir. Yani elinizdeki bilgi ve belgeleri anlatırken size yönelik adli idari kolluk kuvvetleri tarafından yapılan hukuksuzlukları, savunma hakkınızın gasp edilmesini, dilediğiniz avukatı tutamamanızı, yeterli miktarda zaman verilmemesini, ayrımcı nitelikte ve orantısız işlem ve cezanın uygulanması sebebiyle evraklarımda da göreceğiniz gibi suç olmayan sebeplerden suçlanıyorum. Artık benim için hukuk işlemeyecekti. Devlet beni korumuyor korumak da istemiyordu. Dava üstüne dava açıyor, her bir kanunsuz hukuksuz işlem, bir öncekini aratır hale geliyordu. (Artık yapılan hukuki işlemler sizi hapse atmaya yönelik olduğundan ötürü, dosyanızdaki gelişmeler üzerine son dakika yurt dışına çıkmış olabilirsiniz.) Burada üçüncü olarak, devletin peşinize takıldığını, devletin artık sizi takip ettiğini, sürekli her bir aşamayı daha da ileriye götürerek beni hayatımdan ve özgürlüğümden edeceğini anladım. Bu yüzden eşim dostum, çevremdeki akrabalarım; hiç kimse bana sahip çıkmıyordu, savunmasız ve çaresizdim. Beni koruyup kollayacak kimse olmadığı gibi ben de kendimi koruyup kollayacak durumda değildim. Ülkemde kalsam hapse atılacak, uzun süre hapse atılacaktım, hayatımdan ve özgürlüğümden olacaktım. Zulme uğramaktan, işkence görmekten, aşağılayıcı, insanlık dışı kötü muamele ve ceza görmekten korktuğumdan beni bu süreçte ülkeme karşı güçlü duran, beni ülkeme iade etmeyeceğine inandığım, demokrasinin, insan haklarının ve hukukun olduğu ülkenize başvuru yapmaya karar verdim.
Raportör, ülkenize sizi gönderirsek başınıza ne gelir ya da sizi geri gönderirsek ne olur ya da neden sizi göndermeyelim, kısaca bana öyle bir şey söyle ki seni ülkene göndermeyeyim, lütfen izah eder misiniz dediğinde hakkımdaki siyasi ve insani sebeplerden dolayı ve ayrıca yakalama, soruşturma, kovuşturma, yeniden yapılandırma, tutuklama olduğundan geri gönderildiğim takdirde uzun süre tutuklu kalacağım, hayatım ve özgürlüğümden olacağım, bu yüzden ülkeme geri dönemem, şeklinde cevap verebilirsiniz.
Not: İşbu makale, kendi deneyim ve bu süreçte edindiğimiz tecrübelerin tavsiye niteliğinde paylaşımı olup bilgi vermek amaçlıdır. Herkesin yaşadığı mağduriyet ve mensup olduğu sosyal grup farklılık arz ettiği için her bir başvurucuyu ayrı ayrı değerlendirmek gerekmektedir. Bu noktada mutlaka profesyonel bir hukuk desteği alınız.
